Kinh tế tuần hoàn: Hướng phát triển bền vững cho doanh nghiệp

 

Các đặc điểm của hệ thống Thời trang Tuần hoàn mới này bao gồm thiết kế theo cách dễ dàng sửa chữa và tháo rời các bộ phận để có thể tái chế hoặc cung cấp cho sản phẩm cuộc sống thứ hai; Thiết kế bằng vật liệu chất lượng với kiểu dáng vượt thời gian nhằm tối đa hóa khả năng sử dụng. Được làm bằng nguyên vật liệu có thể phân hủy sinh học hoặc ít nhất là có thể tái chế; Được sản xuất sao cho tạo ra chất thải tối thiểu; Phân phối và vận chuyển một cách bền vững; Có thể được sử dụng bởi nhiều người dùng trong suốt thời gian hữu dụng của nó.
Trong thực tế, đã có nhiều chương trình thời trang tuần hoàn thành công và thu hút được nhiều người quan tâm. Chẳng hạn như, hãng thời trang H&M tổ chức thu gom hàng may mặc, khuyến khích người dùng mang quần áo mà họ không dùng đến hoặc đơn giản là họ không thích nữa để tái chế và biến đổi nó. Đổi lại, người dùng nhận được séc trị giá € 5, € 25 trở lên để chi tiêu trong cửa hàng của H&M. Thương hiệu denim Levi’s giảm giá 20% khi khách hàng giao lại những sản phẩm may mặc mà họ không còn muốn dùng nữa. Nike có chương trình tái chế giày. Bạn chỉ cần tìm một cửa hàng Nike, nơi bạn có thể giao gửi những đôi giày đã qua sử dụng và Nike sẽ biến chúng thành nguyên liệu thô một lần nữa để tái sử dụng làm chất cách điện, sàn cao su và những thứ khác. Công ty denim Mud Jeans cho thuê quần jean với giá $ 7,50 hàng tháng. Đó chính là một mô hình kinh doanh tuần hoàn.
Lĩnh vực điện và điện tử tăng trưởng 4% mỗi năm ở EU. Mặc dù là một lĩnh vực phát triển liên tục và nhanh chóng, nhưng sản phẩm điện và điện tử gây nhiều nguy hiểm cho môi trường vì chúng chứa các vật liệu độc hại.
Lĩnh vực này bị chi phối bởi thói quen sản xuất và mua bán số lượng lớn, giá rẻ … của sản phẩm mà ít quan tâm đến vòng đời hoặc độ bền của chúng. Một giải pháp cho lĩnh vực này là các nhà bán lẻ điện máy – điện tử cần phối hợp với nhà sản xuất để sản xuất – kinh doanh các sản phẩm dễ sửa chữa, dễ tháo rời và tách rời để tái sử dụng.
Lĩnh vực đồ nội thất: Ikea có một số chương trình kinh tế tuần hoàn. Gần đây, họ đã công bố “Chương trình Mua lại”, theo đó người dùng có thể giao đồ nội thất Ikea đã qua sử dụng để đổi lấy phiếu quà tặng và chi tiêu tại hệ thống Ikea. Với chương trình này, Ikea uớc tính rằng họ sẽ ngăn chặn hơn 15.000 sản phẩm nội thất bị kết thúc ở bãi rác. Một sáng kiến khác mà Ikea đề xuất là cho thuê đồ nội thất văn phòng. Chương trình sẽ bắt đầu tại Hà Lan, Thụy Sĩ, Ba Lan và Thụy Điển, nơi họ sẽ kiểm tra tính khả thi của dự án để mở rộng danh mục sản phẩm có sẵn cho thuê tại hơn 30 thị trường. Trong tương lai, không chỉ cho thuê đồ nội thất văn phòng, Ikea cũng có thể cho thuê tủ bếp và đồ dùng nhà bếp ở nhiều nước.
Lĩnh vực Mua bán đồ cũ là sự trao đổi, theo đó người dùng gửi sản phẩm có thương hiệu, hàng cao cấp đã qua sử dụng cho doanh nghiệp để đổi lấy chiết khấu mà họ sử dụng khi mua sắm các sản phẩm mới. Bằng cách này, người dùng có thể đổi mới sản phẩm của mình và các mặt hàng second-hand lại tiếp tục vòng đời của chúng. REI và Eileen Fisher là các thương hiệu quần áo của Mỹ rất nổi tiếng với các chương trình này. Xu hướng mua bán hàng cũ gần đây tăng nhanh và thị trường đồ cũ hiện có giá trị 24 tỉ USD, dự kiến sẽ tăng gấp đôi lên 51 tỉ USD vào năm 2024 (thredUp).  
Báo cáo “Resale Report 2019” của ThredUp (hợp tác với GlobalData) cũng cho thấy: Mô hình mua bán đồ cũ, thuê, hay thuê bao theo gói (subscription) đang là 3 mảng tăng trưởng nhanh nhất của lĩnh vực bán lẻ hàng second-hand. 72% người tiêu dùng đã thay đổi cách chi tiêu, chuyển từ mua hàng mới sang mua đồ đã dùng rồi nhiều hơn, đặc biệt là thế hệ Thiên niên kỷ và thế hệ Z. Trong vòng 10 năm, mua bán quần áo dùng rồi dự kiến sẽ tăng 1,5 lần so với quy mô của thời trang nhanh. ⅓ người được ThredUp hỏi cho biết họ sẽ chi nhiều tiền hơn tại những cửa hàng bán lẻ nếu những nơi này có bán cả quần áo đã sử dụng rồi.
Hai doanh nghiệp đang nổi lên trong ngành thời trang dùng rồi là ThredUp và The RealReal.  Ngoài thời trang, The RealReal còn mở rộng ra cả đồ nội thất và còn đảm nhận cả những công việc như xác minh tính xác thực của thương hiệu, phục chế sản phẩm. Công ty cũng cung cấp dịch vụ định giá chuyên gia miễn phí với những mặt hàng xa xỉ.
Nhìn rộng hơn các sản phẩm thời trang, ta thấy Spotify đã thay thế các đĩa CD và Netflix thay thế các cửa hàng video là những ví dụ về cách người tiêu dùng chọn thuê hơn là sở hữu hàng hóa hoàn toàn. Các mô hình cho thuê, bán lại và tân trang sẽ kéo dài vòng đời của sản phẩm đồng thời mang đến sự mới mẻ mà người tiêu dùng mong muốn.
Các chuyên gia cho rằng, mặc dù người tiêu dùng chỉ trả 20 đến 30% giá bán lẻ khi họ thuê, nhưng nhà bán lẻ có thể cho thuê mặt hàng ở bất kỳ đâu từ 10 đến 20 lần để tạo ra giá trị mới mỗi lần trước khi bán lại hàng đã qua sử dụng. Và như vậy, các nhà bán lẻ hoàn toàn có thể linh hoạt chuyển đổi từ hoàn toàn bán hàng theo kiểu truyền thốngsang cho thuê và bán lại.
Lĩnh vực nhà hàng và quán ăn Nhà hàng và Quán ăn thường được xem là thuộc bán lẻ, nơi được coi là kết hợp của bán lẻ thực phẩm và bán lẻ dịch vụ ẩm thực. Loài người đang lãng phí và bỏ đi 1/3 tổng số thực phẩm được sản xuất ra, trong khi đó rất nhiều người đang chết đói và môi trường thì phải gánh chịu hậu quả nặng nề. Các doanh nghiệp trong lĩnh vực này đã tạo điều kiện để một lượng lớn đồ ăn thừa, thức ăn chưa bán được từ các nhà hàng, quán café, siêu thị, các cửa hàng bánh, để xử lý thay vì những nơi này phải đổ bỏ chúng.
Một cách nữa để kinh tế tuần hoàn hỗ trợ bảo vệ môi trường là nguồn thực phẩm cung cấp cho hệ thống nhà hàng, quán café, siêu thị, các cửa hàng bánh, cần được tập trung lấy từ các nguồn địa phương và theo mùa. Về mặt sinh thái, việc này chắc chắn giảm thiểu lượng khí thải carbon trong quá trình vận chuyển và tránh các vấn đề về nước trong các loại cây ăn quả. Đã có những thành công lớn qua các điển hình của Too Good To Go, Casa Elena, K & Co., vv … Thành lập tại Copenhagen năm 2015, Too Good To Go đã mở rộng mô hình của mình ra 12 quốc gia trên thế giới và tiết kiệm được 20 triệu bữa ăn /năm. 
Casa Elena, một chuỗi nhà hàng ở Toledo cũng là một điển hình của nền kinh tế tuần hoàn. Định kỳ, họ thực hiện các khóa đào tạo cho lực lượng lao động của mình, nơi nhân viên được đào tạo về tính bền vững và giảm tiêu thụ năng lượng. Họ cũng tái chế 85% chất thải và có một khu vườn hữu cơ, nơi họ trồng các sản phẩm theo mùa.
K & Co., nhà hàng Tapas (Món khai vị) ở Madrid, khởi đầu áp dụng kinh tế tuần hoàn với việc xây dựng nhà hàng bằng vật liệu tự nhiên bền vững và để tối đa hóa hệ số hiệu quả năng lượng, giảm chi phí … và chỉ nhận sản phẩm của địa phương. Ngoài ra, họ chỉ sử dụng vật liệu và đồ dùng tái chế, có thể phân hủy, quản lý chất thải và tái chế chúng.
Siêu thị Woolworths là chuỗi cửa hàng tạp hóa lớn nhất của Australia với gần 1 000 cửa hàng hoạt động trên toàn quốc và khoảng 115.000 nhân viên. 96% trái cây và rau quả và 100% thịt tươi trong hệ thống Woolworths là từ nông dân Australia và phục vụ 28 triệu khách hàng mỗi năm. Nói chung, lượng lương thực trị giá 20 tỷ đôla Australia mỗi năm và ước tính 40% thực phẩm được sản xuất ở Australia để tiêu thụ trong nước đã bị lãng phí. Trong một nỗ lực để giải quyết vấn đề rác thải thực phẩm, Woolworths đã công bố vào tháng 6 /2019 rằng 100% siêu thị của họ sẽ triển khai một chương trình KTTH, bao gồm – thu mua thực phẩm tươi dư thừa và phân phối lại cho các đối tác từ thiện cứu trợ nạn đói.  Bất kỳ thực phẩm nào không còn phù hợp cho con người đều được chuyển đến các trang trại để sử dụng làm thức ăn chăn nuôi hoặc làm phân hữu cơ.
Woolworths đã cùng với các đối tác phi lợi nhuận triển khai mô hình kinh doanh mới - sáng kiến tuần hoàn này, theo đó các tổ chức từ thiện cung cấp lò nướng, tủ đông, phòng mát, phương tiện giao thông và cơ sở hạ tầng quan trọng khác để giúp việc lưu trữ, nấu nướng và chia sẻ các bữa ăn để đáp ứng nhu cầu cứu trợ thực phẩm ngày càng tăng. Với các chương trình này, Woolworths đã ghi nhận mức giảm trung bình hàng năm trong số tám phần trăm rác thực phẩm được gửi đến bãi chôn lấp trong ba năm qua. Woolworths đã cứu được hơn 55.000 tấn thực phẩm lẽ ra đã bị vứt bỏ ra bãi rác và 10 triệu bữa ăn đã được chuyển đến những người Úc có nhu cầu trên khắp đất nước.