Thu gom, xử lý rác thải, nước thải y tế ứng với từng cấp độ dịch COVID-19 trên địa bàn tỉnh Tây Ninh

Mục đích của việc triển khai kế hoạch nhằm nâng cao năng lực thu gom, xử lý, chuẩn bị sẵn sàng cơ sở vật chất, đáp ứng phù hợp, hiệu quả trong từng tình huống diễn biến của dịch bệnh.

Chủ động tất cả các phương án nhằm đáp ứng khả năng thu gom, xử lý tất cả chất thải phát sinh tại các khu cách ly, vùng phong tỏa, Bệnh viện điều trị cho các bệnh nhân COVID-19 cũng như xử lý thi hài tử vong do COVID-19 trên phạm vi toàn tỉnh.

Luôn chủ động ở mức cao nhất để đáp ứng với tình huống xấu nhất theo từng cấp độ dịch, đảm bảo an toàn môi trường trong phòng, chống dịch trong các Khu công nghiệp, cụm công nghiệp, khu dân cư; ... nhằm ổn định đời sống Nhân dân, hạn chế, giảm thiểu tác động đến môi trường và trật tự an toàn xã hội.

Đồng thời, xác định trách nhiệm của các Sở, ban, ngành, UBND các huyện, thị xã, thành phố, các tổ chức, cá nhân trong việc thu gom, xử lý chất thải phát sinh trong các khu cách ly, điều trị, đảm bảo không để tồn đọng chất thải gây ô nhiễm môi trường ảnh hưởng đến sức khỏe cho người dân.

UBND tỉnh yêu cầu việc quản lý chất thải y tế, nước thải y tế trong phòng, chống dịch COVID-19 phải tuân thủ theo đúng quy định tại Thông tư liên tịch số 58/2015/TTLT-BYT-BTNMT ngày 31/12/2015 của Bộ trưởng Bộ Y tế và Bộ Tài nguyên và Môi trường.
Đảm bảo không phát tán mầm bệnh trong quá trình thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải, nước thải trong phòng, chống dịch COVID-19.
Đảm bảo an toàn cho nhân viên y tế, người bệnh, người nhà người bệnh, người chăm sóc người bệnh, người tham gia quản lý chất thải y tế và các đối tượng liên quan trong phòng, chống dịch COVID-19.
Tất cả những người tham gia quá trình thu gom, lưu giữ, vận chuyển, xử lý chất thải lây nhiễm, vệ sinh thiết bị, dụng cụ đựng chất thải phải được trang bị đầy đủ phương tiện bảo vệ cá nhân theo quy định.
Việc thu gom, xử lý rác thải, xử lý thi hài tử vong do Vi rút SARS - CoV-2 thực hiện theo 3 phương án.

Phương án cấp độ 1: Dịch bệnh lây lan trong cộng đồng từ trên 3.000 đến 5.000 trường hợp mắc với khối lượng chất thải phát sinh 3.600 - 6.000 kg/ngày và số người tử vong dưới 75 ca/ngày.

Rác thải
UBND tỉnh yêu cầu bắt buộc 03 đơn vị có chức năng thu gom, xử lý chất thải nguy hại trên địa bàn tỉnh là Công ty Cổ phần Môi trường Xanh Việt Nam; Công ty TNHH MTV Môi trường Xanh Huê Phương; Công ty Cổ phần Môi trường Thái Tuấn ký hợp đồng với UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường công tác thu gom và xử lý rác thải phát sinh trong các khu cách ly y tế, vùng phong tỏa, các Bệnh viện điều trị COVID- 19 huy động cơ sở vật chất, phương tiện, nhân lực để tăng cường thu gom đưa về các khu xử lý không để rác thải tồn đọng gây ô nhiễm môi trường.
Phòng Tài nguyên và Môi trường phối hợp với chính quyền địa phương thường xuyên nắm bắt tình hình dịch bệnh và tình hình thu gom, xử lý chất thải phát sinh tại các Bệnh viện dã chiến, Bệnh viện điều trị COVID-19, vùng phong tỏa cách ly y tế để kip thời báo cáo Sở Tài nguyên và Môi trường những vấn đề mới phát sinh, trên cơ sở đó tham mưu UBND tỉnh xem xét chỉ đạo xử lý.
Các Ban điều hành Bệnh viện dã chiến, Bệnh viện điều trị COVID-19, vùng phong tỏa, cách ly y tế, tăng cường công tác phân loại (rác y tế nhiễm khuẩn và rác sinh hoạt thông thường) tại nguồn nhằm giảm đến mức thấp nhất chất thải y tế nhiễm khuẩn.
Tại phòng cách ly y tế tại nhà, nơi lưu trú: chất thải phát sinh từ phòng cách ly y tế tại nhà, nơi lưu trú bao gồm khẩu trang, khăn, giấy lau mũi miệng thải bỏ của người được cách ly phải được bỏ vào túi đựng chất thải, sau đó xịt cồn 70 độ để khử trùng và buộc chặt miệng túi, sau đó bỏ vào thùng đựng chất thải có lót túi, có nắp đậy kín đặt ở trong phòng của người được cách ly. Trong thời gian cách ly, nếu người được cách ly xuất hiện triệu chứng nghi ngờ mắc COVID-19 phải thực hiện khử trùng và xử lý môi trường theo hướng dẫn của Bộ Y tế và thu gom tất cả các loại chất thải phát sinh từ phòng cách ly của người mắc hoặc nghi mắc COVID-19 để vận chuyển, xử lý như đối với chất thải lây nhiễm. Hết thời gian cách ly, nếu người được cách ly không xuất hiện triệu chứng nghi ngờ mắc COVID-19 hoặc có kết quả xét nghiệm âm tính với SARS-CoV-2 thì thu gom túi đựng chất thải và xử lý như chất thải thông thường.
Tại cơ sở xử lý chất thải y tế nguy hại tập trung hoặc cơ sở xử lý chất thải nguy hại có chức năng xử lý chất thải y tế: Bố trí phương tiện vận chuyển chất thải có nguy cơ chứa SARS-CoV-2 từ cơ sở y tế, cơ sở cách ly y tế tập trung, cách ly y tế tại nhà, nơi lưu trú theo đúng quy định đã được cơ quan có thẩm quyền cấp phép hoặc chấp thuận, đảm bảm an toàn, không làm phát tán mầm bệnh trong suốt quá trình vận chuyển. Chất thải chất thải có nguy cơ chứa SARS-CoV-2 phải ưu tiên xử lý ngay trong ngày.
Sở Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Ban Quản lý Khu kinh tế tăng cường kiểm tra, hướng dẫn, giám sát đánh giá nguy cơ có thể phát sinh ô nhiễm tạicác Khu công nghiệp, khu chế xuất, khu kinh tế, các doanh nghiệp. Các Công ty kinh doanh hạ tầng có trách nhiệm hỗ trợ, phối hợp với các công ty được phong tỏa, cách ly y tế phân loại, thu gom và ký hợp đồng với đơn vị có chức năng xử lý toàn bộ lượng rác phát sinh tại các công ty này.
UBND các huyện, thị xã, thành phố tích cực phối hợp với ngành chức năng, các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân hoạt động trong lĩnh vực thu gom, xử lý chất thải có phương án đảm bảo nguồn nhân lực, phương tiện để thu gom và xử lý toàn bộ rác thải phát sinh trong các Bệnh viện dã chiến, Bệnh viện điều trị COVID-19, vùng phong tỏa, cách ly y tế.
Xử lý nước thải
Đối với các Bệnh viện điều trị COVID-19 thu gom toàn bộ về hệ thống xử lý nước thải tập trung của bệnh viện xử lý đạt tiêu chuẩn theo quy định.
Đối với Bệnh viện dã chiến đặt tại Khu công nghiệp Thành Thành Công và Khu công nghiệp Phước Đông phải được thu gom và đưa về hệ thống xử lý nước thải của các khu công nghiệp để xử lý.
Đối với các Bệnh viện dã chiến được trưng dụng như: Trường Cao đẳng Sư phạm Tây Ninh, Trường Dân tộc nội trú (không có hệ thống xử lý nước thải) phải tăng cường khử khuẩn, khử trùng trước khi thải ra môi trường.
Đối với nước thải phát sinh từ vùng cách ly, vùng phong tỏa, cách ly F0 tại nhà, nước thải phải được thu gom về bể tự hoại của mỗi gia đình và tăng cường vệ sinh, khử khuẩn.
Xử lý thi hài tử vong
Vận động một hoặc hai đơn vị mai táng làm đầu mối có trách nhiệm phối hợp với Sở  Y tế, UBND các huyện, thị xã, thành phố tiến hành khâm liệm và đưa đi hỏa táng thi hài khi có ca tử vong do Vi rút SARS - CoV-2 trên địa bàn toàn tỉnh đảm bảo đúng hướng dẫn của Bộ Y tế và trong thời gian chậm nhất 01 giờ sau khi có tin báo của Sở Y tế hoặc Sở Tài nguyên và Môi trường thì đơn vị hỗ trợ phải triển khai công việc xử lý thi hài. Chi phí nhà nước hỗ trợ xử lý thi hài cho người không may tử vong vì SARS - CoV-2 là 18.000.000đồng/ca; được khoán gọn cho đơn vị xử lý thực hiện mà không thu thêm khoản gì từ gia đình có người tử vong. Mặt khác, khuyến khích kêu gọi vận động các đơn vị thực hiện xã hội hóa và việc thiện nguyện của các tổ chức, cá nhân.
Yêu cầu Công ty TNHH Fairy Fark (Sơn trang tiên cảnh) tại ấp Trường Thọ, xã Trường Hòa, thị xã Hòa Thành, tỉnh Tây Ninh ưu tiên tiếp nhận toàn bộ thi hài tử vong do COVID-19 để hỏa táng.
Sử dụng 02 lò hỏa táng tại xã Ninh Điền và xã Hòa Thạnh huyện Châu Thành với công suất 3 giờ/1xác/lò (nếu sử dụng hết công suất có thể xử lý được 16 xác/ngày.đêm).
Trong tình huống có 75 ca tử vong/ngày thì đưa đi hỏa thiêu 40 ca tỷ lệ 53% còn lại 35 ca tỷ lệ 47% mai táng tại nghĩa trang Thị trấn – Suối Dây (diện tích 5 ha) tại ấp 3, xã Suối Dây, huyện Tân Châu. Trước mắt, trưng dụng khoảng 02 ha trong khuôn viên nghĩa trang để mai táng người tử vong do COVID-19. Vị trí này cách đường 795 khoảng 4km, xung quanh là vườn cao su, xa nguồn nước, xa khu dân cư, có đường lộ sỏi 10m đến chân nghĩa trang, đáp ứng được các điều kiện quy định của QCVN 07-10:2016/BXD - Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia các công trình hạ tầng kỹ thuật công trình nghĩa trang.
Theo quy chuẩn QCVN07-10:2016/BXD - Quy chuẩn kỹ thuật Quốc gia các công trình hạ tầng kỹ thuật công trình nghĩa trang quy định 6 m²/mộ (tính đến đường  đi xung quanh lô mộ), tỷ lệ diện tích khu đất mai táng tối đa 60%, tương đương diện tích mai táng khoảng 12.000 m² (trên diện tích 02 ha trưng dựng) có thể bố trí 2.000 mộ. Với phương án cấp độ 1 thì thời gian thực hiện mai táng tại nghĩa trang Thị trấn – Suối Dây là 57 ngày.
Trường hợp cấp bách, xem xét đề xuất UBND tỉnh mở rộng khu nghĩa trang. Sau khi thực hiện hoàn chỉnh các thủ tục về điều chỉnh quy hoạch đất đai, triển khai dự án thì sẽ hoàn lại 02 ha của nghĩa trang Thị trấn – Suối Dây đã trưng dụng theo quy định.
Phương án cấp độ 2: Số trường hợp mắc COVID-19 trên 5.000 đến 10.000 người với khối lượng chất thải phát sinh 6.000 – 12.000kg/ngày và số người tử vong 150 ca/ngày.
Rác thải
Ngoài việc yêu cầu 03 đơn vị có chức năng thu gom, xử lý chất thải nguy hại trên địa bàn tỉnh là Công ty Cổ phần Môi trường Xanh Việt Nam; Công ty TNHH MTV Môi trường Xanh Huê Phương; Công ty Cổ phần Môi trường Thái Tuấn tăng cường công tác thu gom nếu không đủ nhân lực thì UBND các huyện, thị xã, thành phố huy động cơ sở vật chất, phương tiện, nhân lực của các cơ sở thu gom rác sinh hoạt hiện tại trên địa bàn để tăng cường thu gom đưa về các khu xử lý không để rác thải tồn đọng gây ô nhiễm môi trường như: Công ty CP công trình đô thị Tây Ninh; Hợp tác xã DV-TM-NN Tân Châu, địa chỉ: ấp Thạnh Hiệp, xã Thạnh Đông, huyện Tân Châu; Hợp tác xã vệ sinh môi trường thu gom rác Gò Dầu, địa chỉ ấp Xóm Mới 1, xã Thanh Phước, huyện Gò Dầu; Công ty TNHH môi trường Dương Minh Châu, địa chỉ: ấp Ninh Phú, xã Bàu Năng, huyện Dương Minh Châu; Hợp tác xã môi trường Dương Minh Châu, địa chỉ: xã Truông Mít, huyện Dương Minh Châu; Hợp tác xã thương mại dịch vụ nông nghiệp Phước Minh, địa chỉ: ấp Phước Lộc, xã Phước Minh, huyện Dương Minh Châu; Hợp tác xã dịch vụ- thương mại- nông nghiệp Tân Châu; Công ty TNHH MTV Quang Sáu, địa chỉ: thị xã Trảng Bàng.
Huy động tối đa các lò đốt chất thải y tế của các Bệnh viện như: Bệnh viện Đa khoa tỉnh, Bệnh viện điều dưỡng phục hồi chức năng, Bệnh viện y học cổ truyền, Trung tâm y tế Dương Minh Châu, Trung tâm y tế Hòa Thành, Trung tâm y tế Tân Biên (công suất 20-25kg/giờ/lò tương đương 3.600 kg/ngày). Bên cạnh đó, Sở Y tế chỉ đạo các Trung tâm y tế: Tân Châu, Châu Thành, Bến Cầu, Trảng Bàng, Thành phố Tây Ninh, Gò Dầu và Bệnh viện Lao và bệnh phổi khảo sát, sửa chữa, cải tạo các lò đốt rác y tế đã được đầu tư trước đây để xử lý lượng rác thải phát sinh tại chỗ.
Nước thải: Tiếp tục thực hiện như phương án cấp độ 1.
Xử lý thi hài tử vong:
Tiếp tục sử dụng hết công suất lò hỏa táng của Công ty TNHH Fairy Fark (Sơn trang tiên cảnh) và 02 lò hỏa táng tại xã Ninh Điền và xã Hòa Thạnh, huyện Châu Thành, còn lại mai táng. Trong tình huống có 150 ca tử vong/ngày thì hỏa táng 40 ca tỷ lệ 27%, còn lại 110 ca tương ứng với tỷ lệ 73% mai táng tại nghĩa trang Thị trấn - Suối Dây, ấp 3, xã Suối Dây, huyện Tân Châu. Với phương án cấp độ 2 thì thời gian thực hiện mai táng tại nghĩa trang Thị trấn – Suối Dây là 18 ngày (trên diện tích 02 ha trưng dựng).
Phương án dự phòng: Khi số trường hợp mắc COVID-19 vượt trên 10.000 ca và lượng rác phát sinh trên 20 tấn/ngày, số người tử vong trên 150 ca/ngày.
 Rác thải
Huy động các lực lượng khác tham gia thu gom, vận chuyển chất thải tại các Bệnh viện dã chiến, Bệnh viện điều trị COVID-19, vùng phong tỏa, cách ly y tế như: Đoàn viên, thanh niên, phương tiện vận tải của các doanh nghiệp kinh doanh vận tải. Yêu cầu các đơn vị thu gom rác thải ngoài tỉnh nhưng đang hoạt động trên địa bàn tỉnh tham gia thu gom rác thải phát sinh tại các khu cách ly y tế, vùng phong tỏa như: Công ty TNHH MTV Hiệp Thương Bảo, địa chỉ: tỉnh Bình Dương; Công ty TNHH MTV Thiên Ngọc, địa chỉ: tỉnh Bình Dương; Công ty TNHH Như Mười, địa chỉ: tỉnh Bình Dương; Công ty TNHH vệ sinh công nghiệp Gia Hưng, địa chỉ: 70/10C đường Tô Ký, khu phố 2, Phường Trung Mỹ Tây, quận 12, Tp. Hồ Chí Minh; Công ty cổ phần đầu tư phát triển công nghệ môi trường Thành Tiến VINA, địa chỉ:số 122/2 Phổ Quang, phường 09, quận Phú Nhuận, thành phố Hồ Chí Minh.
Trưng dụng lò xử lý chất thải của Công ty Cổ phần xi măng Fico Tây Ninh đã được UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đồng xử lý chất thải công nghiệp với công suất 50-100 tấn/ngày, xử lý chất thải nguy hại 05 tấn/ngày để hỗ trợ xử lý khi lò đốt của các đơn vị kia quá tải.
Nước thải: Tiếp tục thực hiện như phương án cấp độ 1.
Xử lý thi hài tử vong:
Với kịch bản tử vong trên 150 ca/ngày ngoài việc hỏa táng 40 ca theo công suất hiện có, số còn lại sẽ mai táng tại nghĩa trang Thị trấn – Suối Dây ấp 3, xã Suối Dây, huyện Tân Châu (với kịch bản 10.000 - 100.000 ca F0 nghĩa trang Thị trấn – Suối Dây vẫn đảm bảo quỹ đất thực hiện việc chôn cất).
UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường là cơ quan trường trực, trực tiếp tham mưu UBND tỉnh chỉ đạo các Sở, ngành liên quan và địa phương triển khai thực hiện việc thu gom, vận chuyển, xử lý chất thải lây nhiễm trong các Bệnh viện dã chiến, Bệnh viện điều trị Covid-19, vùng phong tỏa, cách ly y tế và xử lý thi hài  do nhiễm SARS - CoV-2 theo đúng hướng dẫn của Bộ Y tế. Chủ động phối hợp với chính quyền địa phương nắm bắt tình hình phát sinh chất thải và công tác thu gom, vận chuyển, xử lý để kịp thời chấn chỉnh và có hướng dẫn cụ thể.
Sở Tài nguyên và Môi trường có trách nhiệm huy động và yều cầu tất cả các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực thu gom, vận chuyển và xử lý chất thải tích cực, chủ động xây dựng kế hoạch bố trí đầy đủ nhân lực, phương tiện để thu gom, xử lý triệt để chất thải phát sinh bảo đảm kịp thời hàng ngày và khi cần thiết không để tồn đọng gây ô nhiễm môi trường.
Cũng như phối hợp chặt chẽ với Sở Y tế, UBND các huyện, thị xã, thành phố và đầu mối dịch vụ mai táng trong việc xử lý thi hài do nhiễm SARS- CoV-2 đúng theo quy định của Bộ Y tế.