Biến thể Delta nguy hiểm thế nào?

Sở dĩ biến thể Delta ngày càng lây nhiễm nhanh hơn là bởi SARS-CoV-2 có cấu trúc di truyền RNA dài nhất so với tất cả các virus có trong tự nhiên, nên trong quá trình sao chép gene xác suất xảy ra sai sót cao nhất, nghĩa là các đột biến xuất hiện vô cùng nhiều. Trong số ngàn vạn những đột biến của SARS-CoV-2, sẽ có những đột biến làm cho tốc độ lây nhiễm nhanh hơn, đó là lý do biến thể Delta chỉ mất vài tháng đã thống trị toàn thế giới, không gì ngăn cản nổi.

Trong hơn một năm rưỡi qua, COVID-19 từ chủng virus Vũ Hán ban đầu mỗi bệnh nhân có thể lây cho 2 người, còn gọi là hệ số lây nhiễm cơ bản R0 = 2. Quá trình đột biến tạo nên bốn biến thể chính: Alpha, Beta, Gama và Delta. Biến thể Alpha có R0 = 4 đã làm rung chuyển thế giới. Nhưng Delta kinh khủng hơn nhiều, các chuyên gia trên thế giới ước tính R0 = 9, riêng Việt Nam theo quan sát của hệ số R0 có thể lớn hơn nhiều.

Bằng chứng thứ nhất, một đám ma trường hợp COVID-19 tử vong ở Vĩnh Long, có 21 người tham dự, tất cả đều dương tính ngay sau đó.

Bằng chứng thứ hai, nhiều gia đình ở Việt Nam cả nhà đều F0; một khu phố bị nhiễm thì tỉ lệ người mắc rất cao.

Theo báo cáo của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh tỉnh Quảng Đông của Trung Quốc, so với chủng Vũ Hán ban đầu, biến thể Delta có tải lượng virus nhiều hơn gấp 1.260 lần, khả năng lây nhiễm tăng 225%.

Đột biến giống như chìa khóa chủ, có thể mở khóa tế bào theo ý muốn, vì thế mà biến thể Delta có khả năng xâm nhập tế bào rất nhanh, tải lượng virus tăng đột biến. Chỉ trong thời gian ngắn virus đã có đầy ở cổ họng người nhiễm, nó nhanh chóng phát thải ra môi trường xung quanh, hầu hết người không có triệu chứng cũng dễ dàng truyền bệnh cho người khác.

Thời gian tiếp xúc có thể tính bằng giây!

Một đoạn phim CCTV cho thấy ở Australia, có hai người đi ngược chiều nhau thoáng qua trong một siêu thị, người này đã kịp lây virus cho người kia.

Với chủng Vũ Hán ban đầu, thời gian quy ước để coi là “tiếp xúc gần” phải hơn 15 phút, khoảng cách tiếp xúc phải dưới 2 mét. Nhưng với biến thể Delta thời gian sẽ tính bằng giây, có thể là 15 giây, hoặc ngắn hơn chỉ vài giây tiếp xúc thoáng qua đã có thể lây nhiễm.

Chủng Vũ Hán thời gian tiếp xúc 15 phút.

Biến thể Delta thời gian tiếp xúc “15 giây”.

Trường hợp của người đàn ông 28 tuổi, tên là Tuấn Anh, trú tại Quận 3 TP.HCM là một ví dụ. Khi con hẻm nhà anh có người mắc, lực lượng chức năng đã căng dây phong tỏa tuyệt đối. Suốt thời gian phong tỏa, Tuấn Anh đóng cửa im lìm ở một mình trong nhà, mỗi lần lấy đồ ăn từ shipper ở chốt kiểm dịch, anh đều bịt kín người, đeo khẩu trang dày, kính chống giọt bắn và mũ, đeo găng tay, xịt khử khuẩn rất kỹ, vào nhà còn cẩn thận xịt từ trên xuống dưới. Kết quả test 3 ngày và 7 ngày đều âm tính, đến ngày thứ 14 bất ngờ nhận kết quả dương, Tuấn Anh không hiểu tại sao mình lây được virus.

Ở thời điểm hiện tại, vaccine ngừa Covid-19 vẫn còn tác dụng bảo vệ loài người trước biến thể Delta.

Thứ 6 tuần trước, CDC Hoa Kỳ công bố báo cáo trên website của mình về tình trạng nhiễm COVID-19 ở bang Massachusetts, đây là báo cáo thay đổi nhận thức rất quan trọng về virus.

Như chúng ta đã biết, kể từ sau tháng 4/2021 nước Mỹ tiêm phòng được khoảng 40% dân số đủ liều, chính quyền Biden cho phép mở cửa, nhiều nơi không đeo khẩu trang, không giữ khoảng cách, hàng quán tấp nập, du lịch bùng nổ. Khoảng 40% dân số tiêm vaccine cùng với miễn dịch tự nhiên đã cho phép nước Mỹ làm điều đó.

Kể từ ngày 4/7 đến 26/7: Massachusetts có tổng số 469 ca dương tính.

Massachusetts có 7 triệu dân, nhưng chỉ có 469 ca dương tính trong 23 ngày; trung bình có 3 người nhiễm trong 1 triệu dân mỗi ngày, tỉ lệ vô cùng thấp. Lý do, một phần dân số đã có miễn dịch tự nhiên sau khi nhiễm bệnh, nhưng quan trong hơn cả 64% dân số Massachusetts đã tiêm chủng đủ liều vaccine. Đây là một bằng chứng cho thấy vaccine vẫn có tác dụng bảo vệ với biến thể Delta./.

BS Trần Văn Phúc